حذف صفر از پول ملی یکی از انواع اصلاح پولی است که دولت ها برای رفع اثرات منفی تورم بر ارزش پول ملی به کار میبندند که به صورت کاهش قدرت خرید نمود پیدا می کند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی استاد نیوز؛ حذف صفر از پول ملی یکی از انواع اصلاح پولی است که دولت ها برای رفع اثرات منفی تورم بر ارزش پول ملی به کار میبندند که به صورت کاهش قدرت خرید نمود پیدا می کند.
به طور معمول حذف صفر از پول ملی پس از بحران های اقتصادی صورت می گیرد و دولت قصد دارد با این اقدام مردم را متقاعد کند که دوران تورم شدید به پایان رسیده است. در برخی موارد این سیاست جواب میدهد و حذف صفر میتواند جلوی افزایش تورم را بگیرد، اما در برخی موارد نیز حذف صفر قادر به کاهش سریع تورم نیست.
به گزارش «استادنیوز» حسن روحانی، رئیسجمهور لایحه اصلاح نظام پولی در قالب حذف چهار صفر از پول ملی را که در جلسه ۱۳ مرداد ۹۸ هیات وزیران به پیشنهاد بانک مرکزی به تصویب رسید، برای طی تشریفات قانونی به مجلس ارسال کرد. گفته شد، براساس این لایحه واحد پول ایران به تومان تغییر مییابد و «هر تومان برابر ۱۰۰۰۰ ریال جاری» و معادل 100 ریال پارسه است.
در همین راستا نظرات مختلفی از سوی کارشناسان اقتصادی درخصوص حذف چهار صفر از پول ملی مطرح شده است. مسئولان دولتی معتقدند که حذف چهار صفر از پول ملی زندگی مردم را آسانتر میکند؛ در حالی که اکثریت نمایندگان مجلس معتقدند حذف ۴ صفر از پول ملی تأثیری بر وضعیت اقتصادی کشور به همراه ندارد.
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران نیز دلیل حذف چهارصفر از پول را پاسخ به عرف و حفظ ظاهر پول ملی عنوان کرده و گفته است: در زندگی مردم عملا استفاده از ریال مطرح نبوده و اکثریت مردم از واحد تومان در مبادلات خود استفاده میکنند. این اقدام برای دولت هزینهای دربرنخواهد داشت؛ چراکه هر ساله ۷۰۰ میلیون اسکناس امحاء و چاپ مجدد میشود. او همچنین میگوید که حذف چهارصفر از پول ملی بر روی تورم تاثیری نخواهد داشت. در یک دوره گذار دوساله فرآیند تبدیل ریال به تومان انجام خواهد پذیرفت و ریال و تومان همزمان در کشور موجود خواهد بود تا مردم با مشکل روبهرو نشوند.
با این حال یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه حذف ۴ صفر از پول ملی تأثیر اقتصادی ندارد، از مخالف مجلس با این لایحه خبر داده است.
به گفته محمدرضا تابش، از نظر اقتصادی حذف چهار صفر اثری ندارد و این کار یک اقدام مدیریتی و حسابداری است که شاید از جنبه روانی اثری داشته باشد، اما با این اقدام قرار نیست مولفههای اصلی اقتصاد بهبود و تورم کاهش یابد. همچنین رشد نقدینگی مهار نخواهد شد و پول ملی تقویت نمیشود. لذا بهتر است به جای حذف صفرها، اقدامات عملی نظیر اصلاح ساختار بانکها و نظام بانکداری و همچنین اعمال اصلاحات پولی و مالی برای کاهش تورم و تقویت پایه پول ملی انجام شود.
به گزارش «استادنیوز» در این بین فعالان اقتصادی نیز معتقدند که در حال حاضر با توجه به عدم ثبات اقتصادی و تورم بالا زمینه برای حذف صفر از پول ملی کشور مساعد نیست. در همین راستا در گزارشی که معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق بازرگانی تهران منتشر کرده، عنوان شده است که حذف ۴ صفر از پول ملی، هیچ تاثیر مثبتی بر اقتصاد کشور و معیشت مردم نخواهد داشت.
درواقع، فعالان اقتصادی بر این باورند که با توجه به تجارب اقتصادهای ناموفق در اجرای این طرح، ممکن است بحرانهای بعدی به ویژه افزایش بیشتر سطح عمومی قیمتها را به همراه داشته باشد.
از طرف دیگر کارشناسان اقتصادی نیز معتقدند که هزینه چاپ میلیونها برگ اسکناس و ضرب میلیونها سکه جدید، به معضل جدیدی تبدیل خواهد شد که برای مدتی سردرگمی در تنظیم حسابهای مالی و تعهدات مالی دولت و بخشخصوصی ایجاد خواهد کرد.
درمجموع، براساس تجربه سایر کشورها، سیاست حذف صفر از پول ملی، لزوما به نتایج مطلوبی منتهی نخواهد شد و موفقیت یا عدم موفقیت آن، در گروی الزاماتی است که پیش و پس از اجرای طرح ضروری است. این سیاست معمولا در کشورهایی موفق بوده که پیش از اجرای طرح، تحت یک بسته سیاستی اقدام به اصلاحات اقتصادی نموده و پس از اجرای طرح نیز برنامههای ثبات ساز را پیاده کردهاند.
بنابراین به نظر میرسد که در شرایط فعلی اقتصاد ایران با وضعیت کنونی بیثباتی اقتصادی، نرخ تورم بالا، بیثباتی در تصمیمگیری سیاستگذاران بدون توجه به الزامات طرح، زمینه برای اعمال سیاست حذف صفر از پول ملی کشور مساعد نیست و این سیاست به تنهایی نمیتواند راهکاری برای رفع برخی از مسائل موجود باشد.