یک کارشناس مسکن در گفت و گو با «استادنیوز» پیش‌بینی کرد:
کاهش قیمت مسکن درپی ناتوانی مالی خریداران / ساخت 400هزار واحد به آشفتگی بازار مسکن دامن می‌زند
در حالی که وزارت راه و شهرسازی برنامه ساخت 400 هزار واحد مسکونی و همچنین افزایش تسهیلات مسکن تا سقف 250 میلیون تومان را در دستور کار قرار داده است، برخی از فعالان و صاحب نظران حوزه مسکن ساختمان بر این باورند که اجرای این برنامه ها می تواند در تعدیل و کاهش قیمت مسکن موثر باشد.
پایگاه خبری تحلیلی استاد نیوز، سرویس اقتصادی؛ در حالی که وزارت راه و شهرسازی برنامه ساخت 400 هزار واحد مسکونی و همچنین افزایش تسهیلات مسکن تا سقف 250 میلیون تومان را در دستور کار قرار داده است، برخی از فعالان و صاحب نظران حوزه مسکن ساختمان بر این باورند که اجرای این برنامه ها می تواند در تعدیل و کاهش قیمت مسکن موثر باشد.
در مقابل، گروهی دیگر از کارشناسان بر این عقیده‌اند که این طرح ها نمی‌تواند گرهی از مشکلات و مسائل بخش مسکن را حل کند و اتفاقا به آشفتگی در این بازار دامن می‌زند. متن زیر ماحصل گفت و گوی «استادنیوز» با علیرضا سرحدی، کارشناس مسکن است.
به نظر شما برنامه وزارت راه و شهرسازی برای ساخت 400 هزار واحد مسکونی در سطح کشور و همچنین افزایش تسهیلات مسکن چقدر می تواند در بهبود وضعیت بازار مسکن و تعدیل قیمت ها موثر باشد؟
در حال حاضر مشکل بازار مسکن تاحدودی متفاوت با آن مشکلی است که در سال های گذشته با آن مواجه بودیم و به عبارتی، منحنی سینوسی رکود و تورم را به دنبال هم شاهد بودیم.
اکنون ما در شرایط خاص اقتصادی قرار داریم و کل اقتصاد مملکت ما به دلیل تحریمها و مشکلات موجود دچار بحران است. درنتیجه قیمت مسکن نیز تابع شرایط موجود بالارفته است. رشد قیمت مسکن دلایل متعددی دارد. وقتی قیمت همه کالاها افزایش پیدا می کند، طبیعتا قیمت مسکن نیز به عنوان کالای مصرفی و همچنین قیمت نهاده‌هایی که ساخت مسکن را شکل می دهند، بالا می‌رود. بنابراین شاهد بودیم که قیمت مسکن نیز بالارفت.
در چنین شرایطی طرح تولید و ساخت 400 هزار واحد مسکونی که از سوی وزارت راه و به منظور کاهش قیمت مسکن مطرح شده است، نمی تواند منجر به کاهش قیمت ها در بازار شود. بلکه اجرای این طرح حتی به آشفتگی در بازار مسکن نیز دامن می زند. طرح های وزارت راه و شهرسازی در بخش مسکن مشابه حرف های تکراری سال های گذشته است.
وضعیت کنونی بازار مسکن را چگونه ارزیابی میکنید؟
هر چند سال یک بار در دوره رونق و رکود مسکن، بازار مسکن تابع شرایط خود بوده و اکنون بازار مسکن تابع شرایط کل اقتصادی کشور است. تا وقتی که تکلیف تحریمها و بازار ارز و به طور کلی جایگاه ما در دنیا مشخص نشود، راجع به بخش مسکن نیز نمی‌توان اظهار نظر کرد.
در حال حاضر تعداد زیادی واحد مسکونی خالی در شهر تهران وجود دارد که مالکان آنها را اجاره نمی دهند و نمی فروشند. بنابراین مسکن به کالایی تبدیل شده است که تنها عده‌ای از طریق آن سود می برند. درواقع شرایط به نحوی نیست که تولیدکننده مسکن بسازد و آنها را در اختیار مردم بگذارد تا از این طریق تناسب بین عرضه و تقاضا ایجاد و قیمت‌ها ایجاد شود. اتفاقا سازندگان، در شرایطی که اقتصاد به آنها اجازه می دهد، مسکن می‌سازند و این واحدها را نگه می‌دارند تا قیمت‌ها بالا برود و حاضر نیستند آنها را به فروش برسانند و یا در اختیار نیازمندان قرار دهند.
اخیرا نیز با کاهش نرخ سود بانکی، بازار ارز، سکه و آن بازارهای کوچکی که سرمایههای متوسط می توانستند در آنها عرصه‌ای داشته باشند، از بین رفته است. یعنی به واسطه تخصیص مالیات به خریدوفروش ارز و سختگیری در این بخش، سرمایههای متوسط به بخش خرید مسکن انتقال یافت و همزمان با ورود عده‌ای به بخش خرید مسکن، قیمت مسکن افزایش یافت و در همان نرخ باقی ماند.
آمارها حاکی از کاهش 60 درصدی معاملات مسکن در هفتههای اخیر بوده است. به نظر شما دلیل این امر چیست؟
کاهش 60 درصدی معاملات مسکن درپی افت قدرت خرید اتفاق افتاده است و این کاهش قدرت خرید نه تنها در بخش مسکن بلکه درخصوص سایر کالاهای روزمره و مصرفی مردم نیز قابل مشاهده است.
برخی کارشناسان پیش‌بینی می کنند که قیمت مسکن در ماه‌های آینده کاهش می یابد. شما در این رابطه چه نظری دارید؟
اخیرا خرید و فروش مسکن کاهش یافته و فروشندگانی که به پول نیاز دارند؛ واحدهای خود را کمی ارزانتر می‌فروشند و درنتیجه فعلا از گران شدن مسکن خبری نیست. مردم نه تنها قدرت خرید مسکن، بلکه حتی قدرت پرداخت اجاره خانه را هم ندارند. حداقل قیمت یک واحد مسکونی کوچک در شهر تهران به حدود یک میلیارد تومان رسیده است و پرداخت چنین هزینه‌ای با توجه به هزینه‌های بالای زندگی در شهر تهران برای دهک‌های پایین و حتی متوسط ممکن نیست.
بنابراین به نظر می‌رسد از آنجایی که برخی مالکان و سازندگان نیازمند به پول و نقدینگی مجبور می شوند تا واحدهای مسکونی خود را با قیمت ارزانتری بفروشند، این کاهش قیمت در بازار مسکن صورت می‌گیرد. چرا که برخی از سازندگان وام گرفته و یا واحدهای خود را پیش‌فروش کرده‌اند و درنهایت برای تامین نقدینگی، مجبور می‌شوند که واحدهای خود را با قیمت پایینتری بفروشند.
با این حال، این روند به معنی کاهش مستمر قیمت مسکن در بازار نیست. کاهش قیمت‌ها در بازار مسکن تابع روال معقول و عرف حاکم بر کشور ما در چند ده ساله اخیر است که تابع یکسری قوانین بالا و پایین می رود. اما طی یکی دوسال اخیر داستان فرق می کند. قیمت ها بالارفته و کاهش قیمت ها تابعی از اتفاقاتی است که قرار است در اقتصاد کلان ما رخ دهد و امیدواریم که اتقااقات خوبی در این بخش رخ دهد. اما طبیعتا قیمت مسکن کاهش خواهد یافت، همانطور که تاکنون کاهش یافته است.
