یک روانشناس بالینی گفت: امروزه زباله گردی به عنوان یک مساله بین المللی مورد بحث و بررسی قرار میگیرد و ریشه یابی و راهکارهای زیادی را از سوی کارشناسان امور اجتماعی می طلبد.
علیرضا نعمت زاده در گفتوگو با خبرنگار استادنیوز با اشاره به زباله گردی به عنوان یک آسیب اجتماعی گفت؛ یکی از مهمترین معضـلات شهرنشـيني افزايش رشد توليد زبالـه اسـت که بر اساس اطلاعـات سـازمان بهداشت جهاني پيش بينی مي شود توليد زباله در جهان تا سال 2025 ،چهـار تـا پـنج برابـر ميزان كنوني افزايش يابد.
وی در ادامه افزود، زبالـه گردی يكی از معضلات و عوارض شهری است كه طی سالهای بسياری از كـلانشـهرها و حتـی شهرهای كوچكتر به آن دچار شده اند. بـه عبـارت ساده تر زبالـه گـردی، ازجملـه فعاليـت هـای تعريف نشده اي است كه با هدف پيدا كردن و جمع آوري كالاهاي قابل بازيافـت بـه منظـور فروش و كسب درآمد در جامعه رواج يافته است.
نعمت زاده گفت، امروزه زباله گردی تنها مختص به مردان نیست و بلکه گاهی اوقات کودکان و زنان نیز مخارج زندگی خود را از میان زبالههای رهاشده به دست می آورند.
وی در خصوص دلایل روی آوردن افراد به زباله گردی اظهارکرد، بيكاري و نبود فرصتهاي شغلي و شرايط اجتماعي كه فرد در آن قرار دارد اجبار و الزام های را به فـرد وارد مـي كنـد چرا که نيـافتن شغل مناسب، محدوديتی است كه افراد را مجبور به يافتن راه ديگري بـراي پاسـخ بـه نيازهايشـان ميكند.
وی در ادامه بیان کرد، زباله گردی اگرچه شغل متعارفي نيست اما براي فردي كه موفق به يافتن كار ديگري نشده است، مي تواند راهی براي امرار معاش باشد.
این روانشناس در ارتباط با نقش دولت برای کاهش افراد زباله گرد گفت، ازآنجايي كه افرادي كه به زباله گردي مشغول هستند، بيكار شده اند، يا امكان ادامه شغل قبلي خود را نداشتهاند و در واقع دچار آسیب اجتماعی شده اند و نیاز به حمایت از طرف دولت و سازمانهای مربوطه را دارند عدم حمايت توسط نهادهاي حمايتيِ دولتي از جمله مراكزی مانند كميته امداد و بهزيستي در برخی از اوقات باعث سوق افراد به زباله گردی شده است.
وی ادامه داد، اين سـازمان هـا بايـد آسـيب ديـدگان اجتمـاعي را شناسايي و مورد حمايت قرار دهند، اما متاسفانه به دلایل مختلف از جمله کمبود بودجه و بوروکراسی اداری پیچیده، کمبود امکانات و گستردگی مدد جویان قادر به انجام کامل وظایف خود نیستند.
نعمت زاده در خصوص دیگر دلایل افزایش زباله گردی گفت: عدم پوشش بيمه، کمبود نهادهای متولی دولتی و خصوصی، عدم برنامه های واقعی فقرزدایی و شکاف طبقاتی از جمله دیگر دلایل به وجود آورنده زباله گردی محسوب می شود.
این روانشناس در پاسخ به پرسش خبرنگار ما مبنی بر اینکه آیا اعتیاد میتواند عاملی برای زباله گردی باشد،گفت، به طور حتم مقوله اعتياد از دیگر دلایل زباله گردی محسوب می شود از این رو به نظر می رسد اعتیاد به صورت مستقيم بر زباله گردشدن افراد تاثیر نمی گذارد و بـه صـورت غير مستقيم با اثرگذاري بر متغير ديگر باعث می شود تا فرد بـه سـراغ زبالـه گـردي بـرود.
وی افزود: در وهله اول اگرچـه بـه نظر مي رسد اعتياد يک انتخاب فردي باشد اما فراهم بودن زمينه های اعتياد و نبود حمايت های لازم براي مراجعه افراد و اقدام به ترک اعتياد، باعـث شـده زبالـه گـردان بـه دليـل عـدم حمايت كافي قادر به ترك اعتياد نباشند.
نعمت زاده در خصوص افزایش کودکان زباله گرد گفت: طبق قوانين بين المللی افراد زير 18 سال و قوانين داخلي نیز اشخاص زير 16 سال را كودک تلقی كرده اما این در حالی است که متاسفانه کودکان بسیاری در کشور ما در زیر سنین یاد شده به کار گماشته شده اند که قسمتی از این کودکان به عنوان زباله گرد امرار معاش می کنند.
وی ادامه داد،کودکان بی سرپرست یا بد سرپرست، مهاجران، کودکان معتاد و یا بزهکار از جمله دسته بندی های این گونه کودکان به شمار می روند این کودکان به دلیل جستجو در انواع زباله های خطرناک مستعد ابتلا به انواع بیماری ها از جمله ابتلا به بیماری های عفونی، ایدز، هپاتیت و انواع انگل ها هستند.
این روانشناس جای خالی قوانین حمایتی از کودکان را بسیار پررنگ دانست و گفت، امروزه جای خالی قوانین حمایتی و همچنین نبود نظارت مستمر و کمبود متولیان پیگیری امور کودکان کار باعث افزایش تعداد آنان را در جامعه شده است.
علیرضا نعمت زاده در پایان خاطر نشان کرد، باید در نظر داشت که جای خالی حمايت از زباله گردها باعث دلسردی آنان خواهد شد که این خود مي تواند تبعات اجتماعي ديگري نيز به دنبال داشته باشد.