یک کارشناس محیط زیست در ارتباط با آلودگی هوا شهرها گفت: متأسفانه آلودگی هوا مسأله پیچیدهای است که ناشی از عملکرد چند عامل بسیار مهم است که اگر نادیده گرفته شود به طور حتم این آلودگی هوا به وجود میآید.
بهروز دهزاد در گفتوگو با خبرنگار سرویس علمی استادنیوز گفت: متاسفانه دولتهای حال و گذشته هیچ نوع عملکرد مثبتی در خصوص حل معضل آلودگی هوا نداشتهاند که این خود زمینه ساز افزایش آلودگی هوا شده است، اما این در حالی است که طبق آمار منتشر شده بخش قابل توجهی از مرگ و میر افراد تنها ناشی از آلودگی شدید هوای کلانشهرها است.
این محقق محیط زیست در خصوص دلایل اجرایی نشدن طرحهای مقابله با آلودگی هوا افزود: یکی از مهمترین دلایل اجرایی نشدن طرحهای مقابله با آلودگی هوا مسائل اقتصادی است چرا که برای انجام برنامههای لازم و یا حتی ثابت نگهداشتن سطح آلودگی هوا چند اقدام موثر نیاز است که متاسفانه در برخی از موارد این طرحها در تضاد با منافع برخی از افراد و یا سازمانها به خطر میافتد.
این عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در پاسخ به این سوال که چرا طرح مدیریت پسماند به درستی در سرتاسر شهرها اجرایی نشده است،
میگوید: به طور حتم تنها مشکل موجود در اجرای طرحهای محیط زیستی تنها دولت نیست بلکه متاسفانه در این میان مردم نیز در اجرایی نشدن طرحها بسیار تاثیرگذار هستند،چرا که دیگر مردم نسبت به این مسائل بیتفاوت شدهاند علت اصلی این امر جای خالی نهادهای مردمی و یا همان سمنها است چرا که در بسیاری از موارد تجربه ثابت کرده است این سازمانها در پیشبرد اهداف و برنامهها بسیار موفقتر از بخش دولتی عمل میکنند اما این در حالی است که متاسفانه در ایران بسیاری از سمنها با گذشت زمان رنگ و بوی دولتی به خود گرفت که این عاملی بازدارنده برای اجرای اهداف آنها شد و پس از گذشت زمان نیز از جهت و هدف اصلی فعالیت خود خارج شدند.
این کارشناس محیط زیست گفت: مبارزه با آلودگی شهر تهران کاری نشد نیست ما الگوهای بسیار خوبی را در این زمینه داریم که در شهرهای بزرگ با موفقیت به مرحله اجرا در آمده است به گونهای که منجر به پاکسازی بسیاری از شهرها نیز شده است.به عنوان مثال یکی از راههای موثر جلوگیری هر چه بیشتر هوای شهرها استفاده از فیلترهای کاتالیزور شده است که به لوله اگزوز خودروها متصل میشود که این خود میتواند باعث کاهش آلودگی هوا شود.
دهزاد در ارتباط با خشکی تالابها و پیامدهای منفی آن اذعان داشت: متاسفانه من نمیدانم آیا اصولا سطح فکر، شناخت و دانش مسوولان تصمیمگیر به خصوص در سازمانهایی مانند سازمان محیط زیست یا وزارت جهاد کشاورزی این حد نیست که آنها با فواید یک اکوسیستم بسیار ارزشمندی که پرتولید کنندهترین سیستم اکوسیستم سطح کره زمین است آشنا باشند، متاسفانه برخی از افراد از دانش لازم برخوردار نیستند که از این واقعیت اطلاع داشته باشند که یک چنین سرنوشتی را برای این تالابهای ارزشمند کشور رقم بزنند.
وی ادامه داد؛ در واقع کشوری هستیم که یک کنوانسیون بسیار مهم را برای حفاظت از تالابها تأسیس کردیم که بسیاری از کشورها نماینده این کنوانسیون بودند و در این میان از اکثر تالابهای دنیا بازدید میکردیم تا شرایط را بسنجیم و مدیریت کنیم و این افراد امروزه متعجب از شرایط موجود تالابهای کشور هستند.
او در ادامه افزود: چگونه مسوولانی که سالانه میلیاردها بودجه برای حفاظت تالابها دریافت میکنند این گونه عمل میکنند در طی این سالها من حتی یک نفر را ندیدم که در سازمان حفاظت محیط زیست دفتری برای مدیریت تالابها ایجاد کرده باشد ولی در این میان بودجههای بسیار خوبی را دریافت میکنند که از سرنوشتشان خبری نیست .
این کارشناس محیط زیست افزود؛ در این زمینه جای تعجب دارد که مسوول این تشکیلات نه تنها آشنایی با تالابها ندارد بلکه با اکوسیستمهای آبی نیز آشنایی ندارد به عنوان مثال سالهاست که یک متخصص خاک شناس مسوول دفتر مدیریت تالابها است به طور حتم این فرد نه شناختی درباره تالاب دارد و نه اینکه با ارزشهای آن آشنایی دارد.
وی خاطرنشان کرد متاسفانه حاصل این انتصابها مرگ تدریجی تالابها شده است.به عنوان مثال در اکوسیستم تالابهای کشور یک گونه ماهی بسیار خطرناک که قابلیت خوارکی نیز ندارد، وارد کردهاند و این ماهی که از خانواده تیلاپیلا است و به دلیل اینکه همه چیز خوار است و در هر شرایطی میتواند زندگی کند بیشتر گونههای طبیعی و بومی تالابی کشور را از بین برده است و این ماهی نیز از ارزش غذایی برخوردار نیست که البته این گونه ماهی به صورت دستی وارد اکوسیستم شده است چرا که تالابهای داخلی ما ارتباطی با دریا ندارند.
دهزاد در خصوص باور برخی از افراد از فواید خشک شدن تالاب ها گفت: بسیاری از افراد بر این باور هستند که اگر تالابها را خشک کنند زمین آن بسیار حاصلخیز خواهد بود و میتوانند از آن بهرهبرداریهای بسیار داشته باشند در حالی که به هیچ وجه این گونه نیست و برای کشاورزی، باغداری،صیفیکاری و یا زراعت مناسب نیست چرا که زمین خشک شده تالاب، دارای خاک خوبی نیست متاسفانه این اتفاقی است که در حواشی تالاب انزلی در حال وقوع است و افرادی که زمینهای اطراف تالاب را تصاحب کردهاند سعی بر خشک کردن تالاب دارند.
وی در ارتباط با نقش بخش خصوصی در حفاظت محیط زیست گفت:متاسفانه با توجه به شرایط حاکم بر بروکراسی اداری پیچیده کشور به هیچ عنوان ورود بخش خصوصی را در حوزه حفاظت از محیط زیست مناسب نمیدانم چرا که احتمال بروز فساد و یا حتی بدتر شدن شرایط نیز وجود خواهد داشت.
این کارشناس محیط زیست در پایان خاطر نشان کرد: متاسفانه در بحث پسماندها تا حدودی شاهد ورود بخش خصوصی بودیم که به دلیل وجود درآمدهای بسیار بالا از این بخش تا حدودی کارشکنی و یا حتی سوءاستفاده نیز مشاهده میشود هر چند این مشاغل بسیار اشتغالزا است اما به دلیل ورود مافیا اهداف از پیش تعیین شده نیز جا ماندیم.