ظهور دوباره مطالبات انقلاب کبیر فرانسه در جنبش جلیقه زردها
جنبش جلیقه زردهای فرانسه، واکنش طبقه متوسط و پایین این کشور به ساختار سیاسی قدرت و تصمیمات اقتصادی است که در سال 1789 هم همین موضوعات زمینه ساز بروز انقلاب کبیر فرانسه شد.
به گزارش سرویس سیاسی پایگاه خبری تحلیلی استاد نیوز؛ اعتراض خودجوش و مردمی موسوم به جلیقه زردهای فرانسه در 26 آبان با تجمع در بزرگراه ها، میدان های اصلی شهرها و عوارضی های سراسر این کشور آغاز شد.
نخستین جرقه این گردهمایی بزرگ که در پنجاه سال اخیر فرانسه مشابهی برای آن نمی توان یافت، با درخواست دو راننده بین شهری جوان اهل سنه مرن، شهری در نزدیک پاریس، پس از درج فراخوانی مبنی بر راه بندان سراسری در اعتراض به افزایش مالیات سوخت در فیسبوک زده شد.
فراخوانی که در همان ابتدا بیش از 200 هزار نفر قول شرکت در آن را دادند، امروز تبدیل به جنبش قابل اعتنایی شده است که برخی کارشناسان آن را فراتر از راهپیمایی های اعتراضی می 1968 می دانند.
چرا جلیقه زرد؟
بر اساس قوانین راهنمایی و رانندگی فرانسه، هر خودرو باید به جلیقه زرد رنگ شبرنگی باشد که در صورت نقص فنی و یا لزوم توفف خودرو در بزرگراه ها، امکان دیده شدن راننده با پوشیدن آن توسط دیگر رانندگان وجود داشته باشد. لذا با توجه به اینکه این حرکت اعتراضی توسط دو راننده رقم خورد، آنها برای نمایش ویژه اقدام خود از این جلیقه ها استفاده کردند.
جلیقه زردها چه کسانی هستند؟
جلیقه زرد ها بیشتر شهروندانی از طبقه کارگران، روستاییان، حومه نشین های شهرهای بزرگ و کارمندانی هستند که با وجود داشتن کار و درآمد، در گذران زندگی و معاش به مشکل برخورده اند. در ابتدا شروع جنبش، آنها نسبت به افزایش مالیات سوخت که می توانست بر میزان پس انداز و سطح زندگیشان اثر منفی بگذارد، اعتراض کردند و سپس به دیگر بخش های مالیات نیز وارد شد.
اما در ادامه، طبق اظهارات یکی از سخنگویان این حرکت، مطالبات اقتصادی آنها رنگ و بوی سیاسی نیز به خود گرفت. در این راستا جناح‌های مختلف فرانسه از چپ تا راست حمایت خود را از حرکت «جلیقه زردها» اعلام کرده‌اند با این حال اعضای ارشد این حرکت، اعلام کردند که آنها نیازی به رهبر ندارند و مایل نیستند کسی این جنبش را به اسم خود مصادره کند.
فرانک بولر، یکی از افراد شناخته شده جلیقه زردها با تشبیه این حرکت به انقلاب کبیر فرانسه گفت: « انقلاب فرانسه با جنگ آرد آغاز شد. اکنون این جنگ، جنگ مالیات سوخت است.»
نکته قابل تامل در این رابطه این است که پس از نزدیک به یک ماه و نیم از شروع اعتراضات، لوئیجی دی مایو، معاون نخست‌وزیر ایتالیا در وبگاه رسمی حزب خود، ضمن اعلام حمایت از جلیقه زردها از آنها خواسته است تا با ضعیف شدن کشورشان مقابله کنند و به ضعف و سستی "نه" بگویند.
این نخستین بار است که مقامات رسمی در یک کشور اروپایی از معترضان ضددولتی در فرانسه حمایت می‌کنند.
در واکنش به این رویداد بزرگ، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه ضمن به تعویق انداختن افزایش مالیات سوخت، ماموران بیشتری برای کنترل اوضاع به خدمت گرفت تا مانع گسترش جنبش مذکور شود.
رویکرد سیاسی جنبش جلیقه زردها
برخی از کارشناسان سیاسی اروپا، جنبش جلیقه زردها را خروشی انقلابی از سوی طبقه متوسط می‌دانند که در نهایت به تغییر ساختار سیاسی این کشور منجر خواهد شد.
اگرچه اعتراض ها به افزایش مالیات سوخت که می توانست بر زندگی طبقه متوسط اثرگذار باشد، آغاز شد و به سایر بخش های مالیات هم سرایت کرد اما در ادامه مطالبات بعد سیاسی هم یافتند.
طبق اظهارات سخنگویان این حرکت، آنها همچنین به تمرکز قدرت در یک پست و تقسیم نشدن آن معترض هستند. معترضین به دنبال برگزاری رفراندوم درباره مسائلی هستند که مورد خواست مردم است، تا صدای مردم بر اساس دموکراسی شنیده شود و تمرکز قدرت نیز از بین برود.
افزوده شدن خواسته های سیاسی به جنبش جلیقه زردها، بیانگر نارضایتی فروخورده طبقه متوسط و پایین فرانسه از ساختار قدرت این کشور است. از نظر آنها تجمیع قدرت در دست رئیس جمهور با اصول دموکراسی فرانسه منافات دارد و آنها مایل هستند با بازگشت به اصول آزادی و برابری، تقسیم قدرت محقق شود.
براین اساس دموگرافی این اعتراضات با آنچه در ماه می 1968 در پاریس به وقوع پیوست بسیار متفاوت است. در آن زمان مطالبات مدنی و سیاسی بود و اولین شرکت کنندگان را دانشجویان تشکیل دادند که در نهایت با همراهی کارگران منجر شد. اما حرکت جلیقه زردها با درخواست های اقتصادی و با حضور طبقات کارگر، حومه نشین، روستائیان و در کنار آنها دانش آموزان و کارمندان شکل گرفت.
مقایسه انقلاب کبیر فرانسه با جنبش جلیقه زردها
انقلاب فرانسه که با تسخیر زندان معروف باستیل در سال 1789 آغاز شد، زاییده شورش توده مردمی بود که تحت فشار مشکلات اقتصادی، نابرابری های سیاسی و اجتماعی قرار داشتند.
براین اساس این انقلاب، اولین جنبش مردمی اروپا بود که در نهایت به فروپاشی سلطنت 1500 ساله فرانسه منتهی شد. پس از ان مجلس عامه شروع به کار کرد و به این شکل، توده مردم موفق شدند نمایندگانی در کنار نمایندگان اشراف و کلیسا داشته باشند و این همان تقسیم قدرتی بود که امروز مجدد مورد خواست مردم طبقه متوسط و پایین فرانسه است.
از نگاه معترضین، ماکرون حمایتگر طبقه ثروتمندان است و درخواست وی از ارتش برای برقراری نظم، واکنش مورد پسند جلیقه زردها نبود.
نکته مهم آنکه به رغم مشابهت میان بنیان های شکل دهنده به اعتراضات کنونی فرانسه با انقلاب کبیر این کشور، یکی از سخنگویان جلیقه زردها رسما اعلام کرد آنها با الگو گیری از انقلاب اسلامی ایران که واکنشی به استبداد بود، به دنبال اجرای کامل اصول دموکراسی هستند.
بنابراین جلیقه زردها را باید صدای فروخورده و واقعی مردم فرانسه دانست که نسبت به ساختار قدرت و تصمیمات اقتصادی معترض هستند. حمایت 74 درصدی مردم از این جنبش هم بیانگر پشتوانه قوی آن است.
